Niskobiałkowo i zdrowo
Wielu z Was zapewne nie raz zastanawiało się, co można zrobić na szybko do zjedzenia. Tak, żeby było w miarę zdrowo i żeby było dostępnie. To znaczy, by można było to kupić w supermarkecie. Dzisiaj stworzyłam dla Was artykuł, w którym opisuje z własnego doświadczenia, jakie ciekawe produkty z (w miarę) dobrym składem znalazłam w popularnym markecie, który jest dostępny w prawie każdej miejscowości. Będą to produkty, które przydadzą Wam się do ułożenia na PKU Liczniku Waszej szybkiej diety na cały dzień. Oczywiście w artykule nie znajdziecie spisu świeżych warzyw i owoców, bo tych na pewno nie brakuje w Waszych domach – szczególnie teraz, gdy sady, ogródki i lokalne ryneczki są ich pełne. Kochani, pamiętajcie, teraz jest dobry moment na zatrzymanie lata w słoikach! Zachęcam Was do przygotowywania domowych przetworów, które w zimowe dni przypomną Wam trochę ciepłego i słonecznego lata.
Must have – czyli musisz mieć to w domu
Super jest to, że coraz częściej w sklepach możecie dostać produkty z listy poniżej. Niestety, czasami trudno o ich dobrą datę przydatności. Taka prawda, coraz częściej przy rozmowach z pacjentami PKU w poradni słyszę, że co z tego, że w wielkiej sieciówce towar PKU jest dostępny, skoro często już po terminie. Tak więc zachęcam Was do zakupów w znanych i sprawdzonych przez Was punktach. Kochani, przedstawiam Wam listę produktów PKU, które zawsze powinniście mieć pod ręką. To baza do przygotowania wielu dań. Tutaj nie mamy szczegółowych informacji, co wchodzi w skład tych produktów. Najważniejsze, że wybierzecie te, które w 100 g produktu maja najniższą wartość białka i fenyloalaniny, a dla tych dbających o linię oczywiście jeszcze jak najniższa wartość energii i tłuszczu. W tabelce średnia wartość odżywcza w produktach PKU. Pamiętajcie jednak, że po zakupie produktu należy weryfikować te wartości względem własnej podaży. Mąka, mące nie równa, każda firma ma swoją recepturę produkcji i wartości mogą się różnić.
Produkt Pku |
Energia Kcal / 100 g/100 ml * |
Białko g/100 g |
Fenyloalanina mg/100 g |
Tłuszcz g/100 g |
Węglowodany g/100 g |
Pieczywo Pku |
271 |
0,62 |
12,30 |
4,50 |
56,00 |
Makaron Pku |
363 |
0,50 |
12,00 |
1,20 |
36,00 |
Ryż Pku |
358 |
0,30 |
16,00 |
1,00 |
97,00 |
Kus -kus Pku |
360 |
0,30 |
9,70 |
1,20 |
87,00 |
Kaszka Pku |
391 |
0,50 |
24,00 |
1,80 |
92,00 |
Galaretka Pku |
356 |
- |
2,00 |
- |
88,00 |
Kisiel Pku |
386 |
0,30 |
3,70 |
0,10 |
94,00 |
Zastępnik jaja Pku |
347 |
0,30 |
10,30 |
0,30 |
85,70 |
Bułka tarta Pku |
404 |
0,95 |
27,67 |
7,40 |
82,00 |
Mąka Pku |
356 |
0,30 |
31,00 |
0,20 |
86,00 |
Biszkopty Pku |
512 |
0,20 |
7,20 |
23,00 |
74,40 |
Napój w proszku Pku* |
80 |
0,40 |
10,00 |
3,00 |
6,00 |
Dodatki, które warto mieć w domowej spiżarni
Gotowe sosy, które można użyć do makaronu PKU, ryżu PKU, kus-kusu PKU i czegokolwiek, co sobie wymyślicie. Coraz więcej na sklepowych półkach mamy produktów o bardziej zbliżonym, domowym smaku, co sprawia, że Wasze dania smakują naturalnie i świeżo. Coraz częściej można znaleźć sosy bez ulepszaczy, z zastosowaniem oliwy z oliwek i ziół. Ceny bywają różne, ale pamiętajcie, że słoika 400 g nie wykorzystujecie tylko na jeden posiłek. Taka ilość starcza na kilka obiadów. Co więcej, mając ugotowany makaron PKU, możemy dodać sos, zrobić szybką sałatkę z sezonowych warzyw i mieć dobry posiłek w kilka minut. To idealna alternatywa dla każdego. Pamiętajcie tylko o odpowiednim sposobie przechowywania po otwarciu. Takie informacje i szczegółowe wartości odżywcze znajdziecie na etykiecie produktu. Oczywiście zachęcam Was do przygotowywania swoich domowych sosów do makaronów, ryżu itp. Przygotowane sosy policzcie pod kątem wartości odżywczych z PKU Licznikiem, zróbcie fotkę i prześlijcie na PKUConnect, a my je opublikujemy i najlepsze nagrodzimy.
Produkt Pku |
Energia Kcal / 100 g |
Białko g/100 g |
Fenyloalanina mg/100 g 1 g białka * 50 mg phe |
Tłuszcz g/100 g |
Węglowodany g/100 g |
Sos słodko kwaśny z ananasem |
72 |
0,80 |
40 |
0,20 |
16,00 |
Sos słodko-pikantny z chili |
245,60 |
0,30 |
15,00 |
0,20 |
60,60 |
Sos tatarski |
300 |
0,60 |
30,00 |
29,00 |
8,50 |
Sos czosnkowo-miodowy |
176 |
1,00 |
50,00 |
0,90 |
40,00 |
Sos chiński |
78 |
0,80 |
40,00 |
0,50 |
17,40 |
Sos pomidorowy |
52 |
0,20 |
25,00 |
0,60 |
10,00 |
Sos truskawkowy |
270 |
0,20 |
10,00 |
0,10 |
66,90 |
Sos neapolitański z papryką |
58 |
1,00 |
50,00 |
0,50 |
12,00 |
Idealne propozycje na szybki dodatek do obiadu
Gdy spodziewamy się gości i nie czasu na zakupy, warto też w domowej spiżarni mieć kilka słoiczków gotowych przetworów lub marynat zakupionych wcześniej w lokalnym warzywniaku. Poniżej przedstawiam Wam kilka propozycji, które zawsze goszczą w mojej piwnicy i domowej spiżarni, szczególnie, gdy domowe zrobione przeze mnie przetwory już dawno się skończyły.
Produkt Pku |
Energia Kcal / 100 g |
Białko g/100 g |
Fenyloalanina mg/100 g |
Tłuszcz g/100 g |
Węglowodany g/100 g |
Kapusta czerwona z jabłkiem |
33 |
1,00 |
35,00 |
- |
6,1 |
Ogórki kiszone z habanero |
23 |
1,00 |
35,00 |
- |
3,70 |
Ogórki kwaszone |
12 |
1,00 |
35,00 |
- |
1,40 |
Papryka konserwowa |
30 |
0,70 |
24,50 |
- |
5,40 |
Buraczki czerwone tarte |
63 |
1,40 |
49,00 |
1,80 |
9,40 |
Buraczki plastry |
48 |
1,10 |
38,50 |
- |
10,00 |
Kapusta kwaszona |
25 |
1,1 |
38,50 |
- |
3,40 |
Seler |
32 |
1,00 |
35,00 |
- |
5,60 |
Sałatka mazowiecka |
35 |
0,70 |
24,50 |
- |
7,20 |
Zdrowe soki
Smaczne, zdrowe, kolorowe soki owocowe i warzywne stanowią składnik zbilansowanej diety PKU. Dla mnie to skarbnica witamin i minerałów. Soki, szczególnie warzywne, są dla mnie codziennym dodatkiem do pierwszego śniadania. Zazwyczaj staram się je tłoczyć sama, ale w tygodniu nie mam zbyt dużo czasu i wtedy sięgam po te kupne – w małych objętościowo, szklanych butelkach. I tutaj Kochani, przetestowałam prawie wszystkie, które Wam polecam. Dla mnie moim nr 1 jest sok z buraków i sok pomidorowy pikantny. Jestem też ciekawa jaki jest Wasz nr. 1 ;) Ale zachęcam Was do przygotowania swoich soków – takich do spożycia na bieżąco, w ciągu dnia oraz do pasteryzowania i schowania do domowej spiżarni. Tak, by zachwycały Was swoim cudownym letnim smakiem, gdy przyjdzie zima. Polecam Wam przygotować soki z owoców, warzyw z dodatkiem ziół, imbiru i kurkumy.
Energia Kcal / 100 g |
Białko g/100 g |
Fenyloalanina mg/100 g |
Tłuszcz g/100 g |
Węglowodany g/100 g |
|
Pomidorowy, pikantny |
19 |
1,00 |
35,00 |
- |
31,00 |
Z buraków |
32 |
0,70 |
24,50 |
- |
7,00 |
Pomidorowy z polskimi ziołami |
21 |
0,80 |
28,00 |
- |
4,10 |
Pomidorowy z imbirem |
21 |
0,80 |
28,00 |
- |
4,10 |
Sok z pnia brzozy |
4 |
- |
- |
- |
0,90 |
100 % tłoczony sok z jabłek |
46 |
0,60 |
21,00 |
0,30 |
11,1 |
Codzienne dodatki do pieczywa i nie tylko
Do swojego codziennego jadłospisu PKU warto, byście włączyli produkty prozdrowotne, które nie tylko świetnie smakują, ale również zawierają odpowiednio dobrane składniki wspomagające Waszą odporność, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Niezwykle ważne jest spożywanie owoców z dużą zawartością witamin. Do nich należą miedzy innymi: czarna porzeczka, malina, wiśnia i truskawka. Są to owoce sezonowe, ale możemy je smakować cały rok dzięki domowym dżemom. A gdy ich zabraknie, warto sięgnąć na sklepowa półkę po kolejna porcję.
Produkt Pku |
Energia Kcal / 100 g |
Białko g/100 g |
Fenyloalanina mg/100 g |
Tłuszcz g/100 g |
Węglowodany g/100 g |
Dżem malinowy |
154 |
0,50 |
17,50 |
0,30 |
36,00 |
Powidła jabłkowe |
126 |
0,80 |
28,00 |
- |
28,00 |
Dżem pomidorowy |
141 |
0,70 |
24,50 |
- |
34,00 |
Żurawina |
161 |
- |
- |
- |
40,00 |
Borówka |
156 |
- |
- |
- |
39,00 |
Powidła śliwkowe |
227 |
1,40 |
49,00 |
0,60 |
54,00 |
Dżem wiśniowy |
140 |
- |
- |
- |
35,00 |
I teraz podsumowując powoli moje rozważania – stawiam sobie pytanie, które często pojawia się w gabinecie podczas konsultacji dietetycznej. Ile kosztuje zdrowe odżywianie dietą PKU?
Moja odpowiedź na to pytanie jest prosta. Kosztuje dokładnie tyle, ile sobie założysz w rozliczeniu dziennym, tygodniowym czy miesięcznym. Jeśli Waszym priorytetem będzie spożywanie świeżych produktów, to koniecznie postawcie na sezonowe warzywa i owoce. Wybieraj zawsze na pobliskich targach – zwykle oferują one konkurencyjne w stosunku do supermarketów ceny, no i oczywiście nieporównywalnie lepszą jakość. Gdy Twój budżet na jedzenie zakłada możliwość pozwolenia sobie od czasu do czasu na jakieś dietetyczne szaleństwo, oczywiście korzystaj z tego. Bo poza zdrową dietą PKU przygotowywaną w domyu – dla siebie, dla bliskich, raz miesiącu pamiętajcie, aby skorzystać z oferty lokalnej restauracji, kawiarni czy baru. Jeśli myślisz, że w Twojej okolicy takiej nie ma, proponuje zajrzeć na portal PKUConnect, bo tam znajdziecie wykaz przyjaznych miejsc osobom z fenyloketonurią.
Ale poza wyborem w/w produktów, Kochani pamiętajcie o 10 żelaznych zasadach zdrowej diety PKU, tj.:
- Spożywajcie 5 posiłków w 3-4-godzinnych odstępach – trzy główne :śniadanie, obiad i kolacja oraz dwa uzupełniające : II śniadanie oraz podwieczorek.
- Spożywajcie preparat PKU w minimum 3 porcjach.
- Rozpocznijcie dzień od pożywnego śniadania PKU.
- Ostatni posiłek zjedzcie nie później niż 2 godziny przed snem
- Jedzcie powoli, gryźcie i żujcie każdy kęs pożywienia bardzo dokładnie – to ważne, aby proces trawienia przebiegał prawidłowo.
- Jedzcie tyle, żeby czuć się sytym, ale nie przejedzonym zgodnie z zaleceniami dietetyka.
- Stosujcie zdrową obróbkę termiczną potraw: gotowanie w wodzie i na parze, duszenie bez dodatku tłuszczu, pieczenie w pergaminie.
- Pamiętajcie o piciu wody – optymalna ilość to 2-3 litry płynów dziennie.
- Nie popijajcie posiłków – pijcie przynajmniej 30 minut przed jedzeniem i 30 minut po jego zakończeniu.
- Bądźcie aktywni fizycznie – dostosujcie rodzaj i intensywność treningów do swoich możliwości, ale pamiętajcie o ich regularności.
Wnioski:
Chodząc po sklepie napotkałam jeszcze wiele produktów o w miarę dobrym składzie oraz niskiej wartości białka, dlatego cieszy mnie bardzo fakt, że w popularnych sieciowych sklepach pojawia się coraz więcej żywności PKU oraz żywności o niższej wartości białka, która jest coraz mniej przetworzona. Czytajcie etykiety i wybierajcie te produkty, które są najmniej przetworzone. Stara zasada, im mniej opisu – tym zdrowiej u mnie zawsze się sprawdza. Bądźmy wszyscy świadomymi konsumentami.
PS. Znalazłam jeszcze w Lidlu ketchup z marchwi i dyni, ale nie zdążyłam go przetestować, więc pozostawiam tę opcje dla chętnych. Jego wartości odżywcze to tylko 0,6 g białka w 100 g produktu.
Z wakacyjnym, kołobrzeskim pozdrowieniem
Dietetyk, Izabela Horka